ARMENTEIRA e 5

Despois de tanta disipación por horizontes abertos, volvo á paz cisterciense, ao recollemento da poesía mariana, á escuridade do “retrete da conciencia”, parafraseando a san Ignacio. Volvemos recoller o coche coa música interior de:

Cantiga CIII

Cómo santa María fixo estar ao monxe trescentos anos ao canto da paxariña, porque lle mostrase cál era o ben que habían os que estaban no Paraíso.

Daquela un gran milagre /  vos quero ora contar  

que fixo Santa María / por un monxe que rogar

lle iba sempre pra que lle mostrase / que ben no Paraíso ha.

Quen á Virxe ben servirá

ao Paraíso irá.

E que o vise na sua vida /  antes que fose morrer.

E entón a Gloriosa / vede o que lle foi facer:

fíxoo entrar nunha horta / á que muitas veces ía.

Quen á Virxe ben servirá

ao Paraíso irá.

Mais aquel día / fixo que unha fonte achou,

mui crara e mui fermosa, e cabo dela se sentou.

E así que lavou mui ben as mans, dixo: ¡Ai, Virxe, que será

Quen á Virxe ben servirá

ao Paraíso irá.

si verei do Paraíso / o que eu muito che pedí.

E si verei algún pouco do seu vicio / antes que salla de aquí,

e que seipa do que ben obra / que galardón haberá!

Quen á Virxe ben servirá

ao Paraíso irá.

Tan axiña que acabada / houbo o monxe a oración,

ouviu unha paxariña / cantar logo en tan bon son

que se esquenceu de todo, / e atente sempre alá.

Quen á Virxe ben servirá

ao Paraíso irá.

Tan grande sabor había / de aquel canto e de aquel lais,

que grandes trescentos anos / estivo así, ou máis,

cuidando que non estivera / senón pouco como está

Quen á Virxe ben servirá

ao Paraíso irá.

monxe algunha vez ao ano, cando ao verxel sal.

Calou e foise a paxariña / do que el houbo muito mal.

E dixo: “De aquí irme quero / que xa ha de querer comer

Quen á Virxe ben servirá

ao Paraíso irá.

o convento”. E foise logo / e achou un gran portal

que nunca vira, e dixo: “¡Ai, Santa María val-

me! Non é este o meu mosteiro /  ¿E de min qué se fará?

Quen á Virxe ben servirá

ao Paraíso irá.

E vaise e entrou na eirexa / e houberon gran pavor

os monxes cando o viron / e preguntoulle o prior:

- Amigo, ¿e vós quén sodes ou qué buscades acá?

Quen á Virxe ben servirá

ao Paraíso irá.

Dixo el: “Busco ao meu abade / que agora aquí deixei,

e o prior e os frades, / de que me agora quitei

cando fun a aquela horta / que el quen eu son dirá.

Quen á Virxe ben servirá

ao Paraíso irá.

Cando esto ouviu o abade / por algo tolo o tiveron,

o abade e mailo convento, / pro en cando ben souperon

de cómo este feito fora / dixeron: ¿Quén oirá

Quen á Virxe ben servirá

ao Paraíso irá.

nunca tan gran maravilla / como Deus por éste fez,

polo rogo da sua Madre / Virxe Santa de gran prez,

e por esto a loemos, / mais quen nona loará

Quen á Virxe ben servirá

ao Paraíso irá.

por calquer cousa que sexa? / Que por Deus gran dereito é

por canto nós lle pedimos / nos dá o seu Fillo a fe

por Ela, e aquí nos mostra / o que despois nos dará.

Quen á Virxe ben servirá

ao Paraíso irá.

                                               

                                   Cantigas de Santa María. Afonso X o Sabio.

                                   

430 cantigas que contan os favores que a Virxe lles concede aos seus devotos.

Teñen música e preciosas miniaturas. Un monumento literario, pictórico e musical.

Versión ao galego moderno, non normativizado, de Álvaro Cunqueiro.

Ao rei don Afonso foille dedicado o Día das Letras Galegas do 1980.

Saúdo cordial.

Eduardo Seco.